Kęsy czasu

Babom łydki bieleją w podkasanych spódnicach

Ziemia pęka nadzieją

rodzi się południca...

Przez gąszcze złotej trawy za chwile rozlegnie się śmiech, tyle że nikt go nie usłyszy. Chłop w polu tańcuje, baba go poszukuje... I tak do dziś... Dajcie się zaprosić do kolejnej opustoszałej wsi w magicznym świętokrzyskim. W samym środku lasu, dostać się do niej nie jest łatwo, pusto... Chociaż nie do koca i nie zawsze... Czas. On tu będzie odgrywał ogromną rolę.

Środek lasu, droga stworzona do konnego transportu, wystarczy odrobina wyobraźni, by zobaczyć wozy, a na nich gospodarzy. Na skraju wsi kapliczka i Chrystus, może on jeden pamięta wszystkich mieszkańców, każda ze wstążek go otaczających utkana z szeptów i modlitw...

Domy opuszczone, a zdaje się, że tak niedawno wnętrza tętniły życiem. Czułość tkwiąca w kubku z herbatą, miłość zaklęta w splotach koca, który okrywał zmarznięte stopy, namiętność zaplątana w ogień świecy drgający w w rytm oddechu - na tym polega magia domów dopóki są w nim ludzie.

Początki Poręby Kiełczyńskiej, bo o niej mowa, sięgają 1898 roku. Rósł tu las, własność szanowanego rodu Radziwiłłów. Szanowanego, ale i lubiącego się bawić, bo pliszki, kości i karty to było coś, czego żaden z Radziwiłłów nie umiał sobie odmówić.  Na nieszczęście rodowe, bo właśnie w karty tereny dzisiejszej Poręby jeden z Radziwiłłów przegrywa. Przeciwnikiem przy karcianym stole był zdaje się Paweł Popiel. Ten sam, który swoje dobra powiększył o folwark Kotuszów nabyty od Macieja Radziwiłła za posag żony.

Wygrany las Paweł Popiel sprzedaje pięciu gospodarzom, a ci prowadzą wyrąb lasu. Od tego wyrębu dzisiejsza wieś będzie miała nazwę. Wyrasta 12 domów, chłopaki przyprowadzają żony, dzieci dorastają, żenią się, wnuki dorastają żenią się... Jedna rodzina, która w końcu pęknie. Młodzi rozjadą się do większych miast, starzy wymrą, niektórych zabiorą dzieci, Bóg zapomni...

Ci, co odeszli stąd nigdy nie pozbyli się tęsknoty... Może sfotografowany list właśnie o tym świadczy...

Wieś umarła.

Jedyne, co tam dziś mieszka, to słońce... Wzeszło i siedzi przy oknie, zasnutym mgłą mijającego życia, kpi wirując w wiecznym tańcu daleko poza zasięgiem żywych...

Przysiółek to Bogorii, na ziemi staszowskiej leżący. Ziemi, na której przesądy, wierzenia ludowe, wróżby i elementy folkloru żyją sobie jak najlepsi przyjaciele. A nos swój ciekawski w staszowską ziemię włożyła Olga Tokarczuk, potem opisawszy go w niezwykłej powieści "Prawiek". I chociaż o Porębie ani słowa, to klimat jak najbardziej pasujący.

/Aneta Marciniak - przewodnik świętokrzyski/