Polsko- żydowskie wesele, czyli mezalians z happy endem

Ocena:

5/5 | 1 głosów

Na starachowickim Rynku za sprawą sztuki "Wierzbnickie meżaliany" pokazano współczesnym wycinek historii naszego miasta związany z relacjami ludności katolickiej i licznej niegdyś społeczności żydowskiej. Za przykład posłużyła szczęśliwie zakończona historia zakazanej miłości Polki Anny i Żyda Dawida w formie ulicznego teatru. Domniemana, ale jednocześnie bardzo prawdopodobna. Sztukę stworzyli terapeuci Środowiskowego Domu Samopomocy w Starachowicach, a w rolach aktorów i statystów wystąpili podopieczni tej oraz innych placówek wspierających osoby niepełnosprawne wraz z dziećmi i młodzieżą ze Starachowic i Wąchocka. Była to więc nie tylko lekcja historii, ale i społecznej integracji. 

fot. Gazeta Starachowicka 

 W tytule sztuki "Wierzbnickie meżaliany" ukryta jest istota tej historii. Ostatnie słowo w języku  jidysz oznacza bowiem "mezalians", czyli małżeństwo z osobą z niższej grupy społecznej i przez to uważane za niestosowne. W tym przypadku chodzi też o różnice narodowościowe i religijne, bo miłością zapałali do siebie Żyd i Polka. Pierwszą część sztuki, której akcja rozgrywa się w przedwojennym Wierzbniku, czyli osiedlu dzisiejszych Starachowic, mieszkańcy obejrzeli w październiku ubiegłego roku. 

- Polska dziewczyna Anna i syn żydowskiego kupca o imieniu Dawid poznają się  na wierzbnickim rynku. Anna wraz z rodziną przychodzi na zakupy i trafia na stoisko Dawida i jego ojca. Wpada w oko Dawidowi. Zapomina zabrać torebkę i gdy po nią wraca chłopak wykorzystuje sytuację i zaprasza Annę do kawiarni. Anna, ponieważ i jej Dawid wpadł w oko, wyraża na to zgodę. Tam kiełkuje ich uczucie. Miłość rozkwita, młodzi chcą się pobrać, ale ponieważ ona jest Polką, a on Żydem, muszą uzyskać zgodę.  Rodzice Anny i żydowska starszyzna początkowo nie zgadzają się na ślub, bo w okresie międzywojennym taki związek był uważany za mezalians. Jednak po naradach i usilnych prośbach uzyskują w końcu zgodę -  streściła pierwszy akt widowiska  kierowniczka Środowiskowego Domu Samopomocy w Starachowicach Małgorzata Kiepas.

- I tak dochodzi do ślubu i wesela, co pokazujemy w najnowszym akcie. Młodzi już są po ślubie kościelnym zgodnie z katolickim wyznaniem panny młodej. Teraz orszak zdąża na zaślubiny w obrządku żydowskim. Po uzyskaniu błogosławieństwa rabina młodzi i ich goście: Polacy i Żydzi udają się na wesele. Jego przebieg jest tylko naszym wyobrażeniem. Mogą więc pojawić się nieścisłości w obrzędach - uprzedziła kierowniczka prosząc z tego powodu o wyrozumiałość.            

Na pewno warto podkreślić walor wizualny tego widowiska. Z dużą pieczołowitością zadbano o ubranie aktorów i statystów w odpowiednie kostiumy, o elementy scenografii nadające współczesnemu Rynkowi przedwojenny wygląd, o oprawę muzyczną i  choreograficzną. Widzowie obejrzeli żydowski ślub udzielany pod baldachimem, sposób zastawienia weselnego stołu i przebieg przyjęcia z tańcami i śpiewami oddającymi charakterystyczne elementy dwu różnych kultur. Był więc na przykład żydowski taniec małżonków z wykorzystaniem szarfy, na wskroś polski polonez, ludowy taniec z gaikiem  oraz śpiew i gra kapeli podwórkowej.     

Spektakl "Wierzbnickie meżaliany" powstał w ramach trwających obchodów 400. rocznicy założenia Wierzbnika. Wystąpili w nim członkowie Grupy Teatralnej "Brzask" ze Środowiskowego Domu Samopomocy w Starachowicach oraz kadra tej placówki, a także przedstawiciele: Szkoły Podstawowej nr 10 z Oddziałami Integracyjnymi,  Ośrodka Szkolenia i Wychowania Ochotniczych Hufców Pracy, Specjalnego Ośrodka Szkolno- Wychowawczego, Fundacji "Nasze Zdrowie" oraz Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Wąchocku Scenografię stworzył starachowicki artysta Marcin Bondarowicz, część kostiumów uszyli sami podopieczni ŚDS, za nagłośnienie odpowiadał Park Kultury. 

iwo