Kamienna zatopiła nasze miasto

Ocena:

5/5 | 1 głosów

W 1903 roku teren dzisiejszych Starachowic zalały wody rzeki Kamiennej. Powódź miała tak katastrofalne rozmiary, że pisał o niej nawet "Tygodnik Ilustrowany", czyli wówczas jedna z najpopularniejszych gazet w Polsce. O tym dramatycznym wydarzeniu przypomniało Muzeum Przyrody i Techniki organizując spotkanie, w trakcie którego została zaprezentowana tablica informująca o sile wodnego żywiołu.  

fot. Muzeum PiT 

Dyrektor Muzeum Paweł Kołodziejski przybliżył uczestnikom spotkania realia sprzed 120 lat.     

-  Żadne znaki na niebie i ziemi nie wskazywały nieszczęścia aż do początku lata 1903 roku, gdy bardzo obfite, bo trwające wiele tygodni opady, niszczyły głównie uprawy rolne w dolinie rzeki Kamiennej. Choć nie tylko, bo skutki tego samego żywiołu odczuł również Kraków. Była to więc ogromna klęska dla wielu miejsc naszego kraju. Wykonane tydzień po powodzi zdjęcie pochodzące z "Tygodnika Ilustrowanego" pokazuje jak Kamienna zalała całe okolice ówczesnego Wierzbnika. Zakłady starachowickie, mieszczące się na terenie dzisiejszego muzeum, co prawda zostały uratowane, ale stało się to kosztem zniszczenia zbiornika na Michałowie, o co wielu ówczesnych ludzi miało pretensje. Ta powódź przekreśliła też przemysłowy dorobek wielu pokoleń, ponieważ zakłady przetwórstwa żelaza w Michałowie, Brodach Iłżeckich i Nietulisku, budowane jeszcze w myśl koncepcji Stanisława Staszica, uległy całkowitemu zniszczeniu. Nic nie  zostało z pudlingarni w Michałowie, pudlingarni i tartaku w Brodach i walcowni w Nietulisku i to był ich ostateczny kres, bo produkcji już nie udało się odtworzyć.  Z dawnego ciągu przemysłowego wzdłuż rzeki Kamiennej ocalały tylko starachowickie zakłady wielkopiecowe. Powódź przyniosła widmo głodu z powodu zniszczonych płodów rolnych oraz zagrożenie chorobami zakaźnymi. Ówczesna prasa informowała o żebrakach na ulicach Radomia, ogromnym bezrobociu i biedzie wśród ludności dzisiejszych Starachowic i okolic. Dziś też wiadomo, że powódź otworzyła pasmo kolejnych klęsk: w 1904 roku wybuchła wojna rosyjsko- japońska, której skutkiem była rewolucja w Rosji w 1905 roku, a kryzys 1908 roku doprowadził do zamknięcia zakładów hutniczych w Starachowicach - opowiadał dyrektor Kołodziejski.   

O tym, że powódź z początku XX wieku musiała być dla ówczesnych ludzi niemalże końcem świata świadczy fakt odlania metalowej tabliczki z napisem w języku rosyjskim, informującym do jakiego poziomu sięgała woda, która zalała dzisiejsze Starachowice. Pokazano to montując ją na odpowiedniej wysokości na ścianie istniejącego do dziś budynku dworca PKP Starachowice Wschodnie. W 2010 roku tabliczka dzięki przychylności PKP trafiła do zbiorów Muzeum Przyrody i Techniki.

- Wówczas zobowiązaliśmy się, że dla PKP wykonamy kopię. I to się udało dzięki starachowickiej firmie Metal - Kolor- informował Paweł Kołodziejski.  

Replika historycznej pamiątki została przekazana przedstawicielce krakowskiego Oddziału ds. Obrotu Nieruchomościami Polskich Kolei Państwowych Krzysztofie Probierz. Ma ona wrócić na dawne miejsce po wyremontowaniu budynku dworca przez jego właściciela, czyli polską kolej. Obecni na spotkaniu prezydent Starachowic Marek Materek oraz starosta starachowicki Piotr Ambroszczyk wyrazili nadzieję na kontynuację dobrej współpracę z państwową spółką kolejową w zakresie poprawy infrastruktury służącej mieszkańcom naszego miasta i powiatu.     

- Dzięki tej współpracy prowadzona przez nas modernizacja otoczenia dworca PKP Starachowice Wschodnie praktycznie została ukończona, teraz wybieramy firmę, która zagospodaruje je zielenią. Trwają też prace w otoczeniu dworca PKP Starachowice Zachodnie. Bardzo liczymy na to, że w następnych latach także sam budynek dworca Starachowice Wschodnie odzyska dawny blask  – podkreślił prezydent Marek Materek.

- Jesteśmy na końcowym etapie przejęcia od PKP całego świętokrzyskiego odcinka kolejki wąskotorowej. Liczymy na szybką finalizację - dodał starosta Piotr Ambroszvczyk.        

iwo