JUŻ W KIOSKU

"Pedet" do rozbiórki

2023-02-02 12:29:26

Ocena:

5/5 | 1 głosów

Wzniesiony w 1952 od lat wpisywał się w krajobraz miasta. Starsi mieszkańcy będą go utożsamiać z ulicami Krzosa i Krywki, dla młodszych to skrzyżowanie Bankowej i Pileckiego. Za chwilę nie będzie po nim śladu. 

Od lat związany z handlem i usługami, śmiało można go nazwać ojcem dzisiejszych super i hipermarketów. Pierwszy w naszym mieście taki obiekt tej wielkości, pomnik lokalnego handlu  - jak ładnie o nim mówi dyrektor Muzeum Przyrody i Techniki Paweł Kołodziejski. Nie omieszkaliśmy go podpytać o to i owo, mówi się, że sporo wie.

- Merkury to ciekawy przykład powojennego modernizmu, w którym budowano ówczesne sklepy wielkopowierzchniowe. Stanowi ciągłość pomiędzy zabudową przedwojenną a późniejszą. Co ciekawe budynek nie stracił do dziś swojej modernistycznej istoty, jest ona może mniej czytelnia, ale wciąż jest. Mamy tu do czynienia z surowością betonu, prostotą bryły, a temu wszystkiemu lekkości dodawało szkło - mówi Paweł Kołodziejski. Dodaje, że nie bez znaczenia jest także miejsce, w którym ten dom handlowy stanął.

- Z jednej strony mamy zabudowę od dzisiejszej Konstytucji 3 Maja, przez Majówkę do Wierzbnika, żeby utrzymać pewną ciągłość budowlaną, z drugiej zaś strony tereny pokopalniane, czyli między innymi ulica Sztolnia czy też Mała Kolonia Urzędnicza. Pomiędzy tymi dwoma terenami była luka i tam też wpasowano budynek "Pedetu" - kontynuuje Paweł Kołodziejski, twierdząc, że ewentualne wyburzenie budynku, o którym także się mówi, to duża strata dla miasta. I kawał jego historii. 

Budynek nie jest objęty ochroną konserwatora zabytków.

...

Pół roku temu na naszym facebooku pojawiła sie pierwsza informacja o jego wyburzeniu. Uruchomiliście się w komentarzach i powspominaliście. I tęskno Wam było...

- PDT, popularny "Pedet", to rzeczywiście historia dobrego handlu w Starachowicach. Przez kilkadziesiąt lat najlepiej zaopatrzony sklep w mieście. Nawet w okresie przed "kartkami", tylko tu można było nabyć wiele deficytowych artykułów - pralkę "Frania", potem automatyczną, markowe trunki, wędki NRD "Germina", kołowrotki "Reks", ćmielowską porcelanę, materiały na garnitury i kostiumy i różnej "maści" telewizory, nawet pierwsze "kolory", trudno dostępne materiały do "obróbki" zdjęć, w tym klisze "ORWO" i aparaty fotograficzne, a za czasów "Polmozbytu" nawet samochody "Polonez" i firmy Daewoo. Przez wiele lat panem na włościach był pan Tadeusz K. Super kierownik, który "mógł wszystko. A jakie wspaniałe były panie ekspedientki! Ech! "Pedet" to również miejsce najbardziej spektakularnego "włamu" w Starachowicach. Sklep był nieźle chroniony, a do tego - przecież - po drugiej stronie ulicy była Komenda Milicji, mimo to, trzech młodych mieszkańców Starachowic postanowiło go okraść. Weszli świetlikiem/okienkiem w dachu i uczynili spory zakres szkód. Oczywiście, panowie w szarych mundurach postawili sobie za punkt honoru "ogarnąć" skutecznie tę bezczelność. Przez kilka dni mieszkańcy mieli stały temat do rozmów...

- Złapią? - Nie złapią? Złapali i posadzili - na lat kilka, chyba nawet dziesięć.

To był super sklep - sklep z duszą! Miejsce spotkań towarzyskich, dyskusji o życiu w czasach PRL-u i nie tylko... Życie płynie, czasy się zmieniają, potrzeby też, ale "Pedetu" szkoda i już - wspominał Krzysztof Staniszewski. 

- Najpierw szło się do Pedetu, a potem do innych sklepów - przypomniała sobie Agnieszka Czarnecka. 

- Szkoda, bo to bardzo ładny architektonicznie obiekt. Powstanie zapewne kolejny klocek - dodał radny Dariusz Grunt. 

Powszechne Domy Towarowe to państwowe przedsiębiorstwo utworzone w 1947 roku. Miało być narzędziem "bitwy o handel", która miała doprowadzić do całkowitego przejęcia przez państwo tej dziedziny gospodarki. Pierwszy Powszechny Dom Towarowy powstał w Warszawie na Żoliborzu w tym samym 1947 roku. Rok później wzniesiono Centralny Dom Towarowy na Brackiej w Warszawie - świetny architektonicznie. Potem przyszedł czas na inne, mniejsze miasta. Jeśli weźmiemy pod uwagę, że PDT w centrum Poznania powstał w 1954 roku to Starachowice miały swój już od dwóch lat. Kawałek historii tego miasta - z żalem podsumował wspominany wyżej Paweł Kołodziejski. 

... 

Rozbiórka już się rozpoczęła. Na miejscu stanął ciężki sprzęt, teren otoczony siatką, brak okien. Kończy się pewna historia. 

INNE ARTYKUŁY Z TEGO DZIAŁU
75-lecie Miejskiej Biblioteki Publicznej. Mój pępek miasta

2023-03-19

75-lecie Miejskiej Biblioteki Publicznej. Mój pępek miasta

Powstała dzięki inicjatywie mieszkańców naszego miasta. To na ich wyraźne życzenie Miejska Rada Narodowa w Starachowicach-Wierzbniku z dnia 15 kwietnia 1947 r. zorganizowała pierwszą placówkę biblioteki publicznej. Lokal znajdował się przy ulicy Kolejowej 19 i składał się z trzech pomieszczeń, w nich zaś 400 tomów pierwszego księgozbioru. Były to dary od mieszkańców.  
Plastuś, młodzież i autorskie spotkania

2023-03-19

Plastuś, młodzież i autorskie spotkania

Lubię Miejską Bibliotekę Publiczną w Starachowicach, bo co wydarzenie to bardziej atrakcyjne. Tym razem to "Plastuś" zadbał o swoich młodych czytelników i zafundował im spotkanie autorskie z poczytnym autorem Pawłem Beręsewiczem.  
Marsz niebieskiej wstążeczki

2023-03-15

Marsz niebieskiej wstążeczki

Światowy Dzień Świadomości Autyzmu obchodzony jest 2 kwietnia i ma za zadanie uwrażliwiać społeczeństwo na problematykę autyzmu i niepełnosprawności, pokazywać, że każdy z nas jest różny i przez to wyjątkowy.
Starachowice inspirują

2023-03-15

Starachowice inspirują

Uniwersytet Trzeciego Wieku, Towarzystwo Przyjaciół Starachowic i Starachowickie Towarzystwo Fotograficzne - to właśnie te trzy instytucje połączyły siły i we wtorek (14 marca) zaprosiły mieszkańców Starachowic na wernisaż grafik Adama Cieślika połączony z wystawą Starachowice wczoraj i dziś.  Było co oglądać. 
Nagrodzono wyjątkowe kobiety

2023-03-12

Nagrodzono wyjątkowe kobiety

To było wyjątkowe wydarzenie. W gościnnych progach Hotelu Europa odbyła się uroczysta Gala Kobieta.23.  Jego bohaterkami były kobiety, które kreują życie kulturalne, zawodowe, społeczne, rodzinne, często działając lokalnie i bez rozgłosu. Inicjatorką jest poseł Agata Wojtyszek, która wraz z marszałek sejmu Elżbietą Witek, objęła imprezę patronatem. 
Spacerowali z Wagnerem

2023-03-11

Spacerowali z Wagnerem

Władysław Wagner to postać wybitna, choć mamy wrażenie, że wciąż za mało znana w naszym mieście. Park Kultury postanowił pomóc lepiej tego naszego bohatera poznać i wymyślił grę miejską "Śladami Władysława Wagnera". Znamy tych, którzy podjęli się fotograficznego wyzwania.
Poznają region

2023-03-11

Poznają region

Projekt pn. „Świętokrzyskie dla Ukrainy” ma na celu pomóc obywatelom okupowanego kraju nie tylko w zakresie zabezpieczenia podstawowych potrzeb życiowych, ale także w adaptacji do warunków społeczno-kulturowych. W ramach tego ostatniego starachowicka Spółdzielnia Socjalna Integracja ruszyła w drogę i zwiedzała Świętokrzyskie. Towarzyszyła im nasza dziennikarka i przewodniczka świętokrzyska Aneta Marciniak. 
Monika i jej

2023-03-12

Monika i jej "Ulotne chwile"

Monika Orman dziś mieszka w Krakowie, ale przez wiele lat to właśnie ze Starachowicami była związana prywatnie i zawodowo. Ma za sobą pracę w Szkole Podstawowej nr 9 i współpracę z chórem Concentus. Na łamach naszej Gazety gości z tomikiem wierszy. 
W sieci egzotyki, czyli co hodują mieszkańcy powiatu

2023-03-11

W sieci egzotyki, czyli co hodują mieszkańcy powiatu

W powiecie starachowickim przebywają gatunki zwierząt, o których niewielu nawet słyszało. Hodowcy są w posiadaniu nie tylko gadów takich jak pyton królewski czy boa imperator, ale przede wszystkim wielu kolorowych ptaków. Znamy dziewczynę, która z egzotycznymi stworzeniami żyje w dużej przyjaźni. 
W hołdzie Niezłomnym

2023-03-05

W hołdzie Niezłomnym

„Narody tracąc pamięć, tracą życie.”1- właśnie to hasło przyświecało obchodom Narodowego Dnia Żołnierzy Wyklętych, które odbyły się 1 marca. Uroczystości uświetnił piękny występ społeczności Szkoły Podstawowej nr 1, która przygotowała program artystyczny „Wilczym śladem”.